Leuke stad, Berlijn. Mooie winkelstraten, met Primarkt, Zara en H&M, maar ook met Chanel, Louis Vuitton en Versace. En dan nog eens honderden jonge designers die vooral in Oost Berlijn geweldige winkeltjes hebben.
Prachtige brede stoepen, waar mensen schijnbaar relaxed lopen te winkelen.
De werkelijkheid is anders.
Afgelopen weekend was ik voor werk in Berlijn.
Iedereen die ik sprak, was bang.
‘Jullie luisteren niet goed naar wat Poetin zegt,’ vertelt mijn vriend die al dertig jaar in Berlijn woont.
’Hij heeft gewoon aangekondigd dat hij het oude Sovjet Rijk weer terug wil, en wat als hij daar de vroegere DDR ook onder verstaat? Het zou mij niet verbazen, ze hebben indertijd Oost-Duitsland op de Duitsers veroverd, dus misschien hoort dat stuk er dan ook wel bij.’
‘Joh,’ zeg ik met m’n Nederlandse nuchtere hersens, ’dan moeten ze toch eerst nog heel Polen door voor ze bij jullie zijn, dat zal toch wel meevallen? Bovendien, Polen is deel van de NAVO, en je weet, als een NAVO staat wordt aangevallen, voelen we ons allemaal aangevallen.’
Iedereen die ik spreek is het er over eens: het Westen is veel te naïef ten opzichte van de Russen.
‘Russen zijn wreed,’ zegt mijn vriend ,’ en niets ontziend. Je moet echt een keiharde vuist laten zien willen ze onder de in druk van je zijn. En dat doen jullie niet, omdat jullie denken, net als Zelenski zegt, dat jullie alles onder een etentje kunnen regelen.’
En dit was nog voor de beelden uit Boetsja.
Een vrouw die ik uitgebreid spreek, vertelt dat ze een noodvoorraad heeft aangelegd. Water, rijst, droge spaghetti.
‘Je weet het niet met die Russen,’ zegt ze, ‘wij hebben er ervaring mee, ‘de Muur stond er voor we er erg in hadden.’
Als ik met m’n vrienden door Berlijn rijd, wijzen ze me een restaurant aan dat ‘Z’ heet.
‘Dat zal snel van naam moeten veranderen,’ zegt mijn vriend.
Ik heb geen idee waarom.
‘Het Z teken staat op de Russische tanks om ze te onderscheiden van de Oekraïense,’ zegt mijn vriend. ‘Wie dat teken gebruikt is in de ogen van de Duitse Regering eens met de Russen. Net als het hakenkruis: dat mag niet meer.’
Er gaat een wereld voor me open. Zijn we dan echt weer precies zo naïef als toen minister-president Colijn vlak voor het begin van de Tweede Wereldoorlog zei: ‘Gaat u maar rustig slapen’?
Misschien zijn we slachtoffer van het Calimero-effect: wij zijn klein, dus niet gevaarlijk, dus wie zou ons kwaad willen doen?
Het winkelen krijgt ineens een heel andere lading. Ik kan me met geen mogelijkheid voorstellen dat hier Russische bezetters rondlopen. Maar ik kon me ook niet voorstellen dat de Russen de Oekraine zouden binnen vallen.
inhoud hier