Niet te geloven hoeveel boeken ik per week krijg toegestuurd. Mensen die graag schrijver willen worden en mij vragen wat ik van hun manuscript vind. Nieuwe boeken die uit komen. Vervolgboeken op vorige boeken. Het zijn er zeker drie of vier per week en hoe ga ik dat lezen naast m’n gewone werk? Ik probeer het natuurlijk zoveel mogelijk te doen. Omdat Marcel & Gijs mij daar elke avond op wijzen.
Krijg ik een aardig briefje van een uitgever. ‘Mijn vriendin Anne Frank’ is net uit, of ik het wil lezen? Als ik eerlijk ben: eigenlijk niet. Ik weet wat er met de joden is gebeurd in Amsterdam tijdens de oorlog. Ik weet dat Anne Frank in het Achterhuis verraden is. Waarom zal ik dat boek gaan lezen?
Afgelopen zondag, snikhete dag, alleen binnen zitten in de schaduw, besluit ik om de mevrouw van de uitgeverij een plezier te doen 10 pagina’s te lezen. Daarna leg ik het weg. Denk ik.
Maar ongelooflijk, wat word ik gegrepen door het boek. Waar zit dat in? Gewoon de eenvoud waarmee het leven van alle dag wordt beschreven. Hoe geraffineerd de bezetter eerst onschuldig lijkt, zodat niemand maatregelen neemt om zich te beschermen en vervolgens iedereen als een rat in de val zit. Er komen veel vragen op antwoorden die ik had. Waarom gingen die mensen naar de trein? Antwoord: ze werden vals voorgelicht en toen ze wilden ontsnappen zaten ze al in een afgegrendelde wijk.
Hannah Goslar, de vriendin van Anne Frank, dacht dat Anne en haar familie naar Zwitserland waren gevlucht, en eigenlijk was ze daar een beetje jaloers op. Uiteindelijk blijkt dat Anne is verraden en komen ze elkaar weer tegen in concentratiekamp Bergen-Belsen. Overigens zonder elkaar te zien, maar daar moet je het boek maar voor lezen.
Een paar dingen vielen me op. De meisjes woonden in Amsterdam-Zuid, in een buurt die nog steeds bestaat. Als Hannah uiteindelijk van huis wordt gehaald, ziet ze dat de buren met verrekijkers toezien op wat er gebeurt. Ze doen niks, maar dat konden ze ook niet, want ze zouden worden afgeschoten.
Als Hannah, bevrijd door de Russen, uiteindelijk terugkomt in Amsterdam, probeert ze haar spullen weer bij elkaar te zoeken. Precies het verhaal van mijn vader, die kreeg zijn spullen ook niet terug van de buren. Bij Hannah is het nog erger: een zilveren menorah (een zesarmige kandelaar met religieuze waarde) die aan de dominee in bewaring was gegeven hebben ze nooit terug gezien.
Wat een te gek boek, wat had die Hannah een doorzettingsvermogen. Een voorbeeld voor ons allemaal.
Hannah Pick- Goslar, Mijn vriendin Anne Frank, Uitgeverij Bruna